De nyckelharpa

Sinds 1999 ben ik de gelukkige eigenaar en bespeler van dit fantastische instrument.

​De nyckelharpa is een snaarinstrument uit Zweden, traditioneel in de streek Uppland. Er wordt meestal volksmuziek (folk) op gespeeld. Maar ook in jazz en klassiek wordt het gebruikt. Je kan nyckelharpa in het Nederlands vertalen als  sleutelharp. 
​
Het instrument bestaat al sinds de middeleeuwen. De oudste afbeelding komt uit een kerk in Gotland en dateert al van 1350. Maar ook in Italië zijn er schilderijen uit 1408 terug gevonden van instrumenten met de naam "viola a chiavi" die lijken op de Zweedse nyckelharpa.

Er bestaan vele varianten van de nyckelharpa, maar de moderne versie heeft 16 snaren: 3 of 4 melodiesnaren en 12 resonantiesnaren. Je houdt het instrument vast zoals een gitaar, strijkt de 3 of 4 melodiesnaren aan met een korte strijkstok in je rechterhand en bedient met je linkerhand een toetsenklavier om de noten te spelen. De 12 resonantiesnaren raak je niet aan. Deze gaan vanzelf meetrillen (="resoneren", vandaar de naam "resonantiesnaar") wanneer je de melodiesnaren bespeelt. Hetzelfde systeem wat je ook vindt bij bijvoorbeeld de Indische Sitar. Het geeft het instrument een beetje een magische klank. Alsof er meedere violen tegelijk in een kerk samen spelen, maar dan op je eentje in de huiskamer. :-)

Meer uitleg op Wikipedia in het Nederlands en in het Engels.

Een leuk filmpje met wat uitleg over de nyckelharpa

De nyckelharpa in zijn eentje

Väsen, een Zweedse topgroep met nyckelharpa

Koen aan het werk op nyckelharpa in het duo Esi Nri

Uit de demo van Sydskåne: op en top Zweeds bal.

Karolinermarsch door de leerlingen van de academie van Herentals